Nisan yağışları kuraklığa iyi geldi

Aksaray Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Tayfun Aydın, su kullanımı, kaçak kuyular ve dış havzalardan su getirilmesi konularında açıklamalarda bulundu. Nisan ayında başlayan yağışların kuraklık açısından olumlu etkileri olduğunu belirten Aydın,” Suya fazla ihtiyaç duyan ürünlerin ekilmemesi gerekiyor. Ancak bu durumdan fayda sağlanabilmesi için yağışların düzenli ve sürekli olması şart. Aralık ayından itibaren kar ve yağmur yağışlarının devam etmesi gerekirdi. Çünkü bu suların yer altına inmesi, formasyonlara bağlı olarak yıllar alabiliyor. Bazı bölgelerde bu süreç iki yıl, bazılarında ise üç yıl sürebiliyor. Bu nedenle, mevcut yağışların yıllık ortalama yağış miktarıyla kıyaslandığında büyük bir fayda sağlayacağını düşünmüyoruz; ancak yine de hiç olmamasındansa iyidir.Kuraklıktan en çok etkilenen kesim, tarımla uğraşan çiftçilerimizdir. Eskiden sadece yaz aylarında derin kuyular kullanılırken, son 3-5 yıldır yaşanan yoğun kuraklık nedeniyle artık kış aylarında da kuyular kullanılmaya başlandı. Kuraklığın en büyük zararı, yer altı sularının aşırı miktarda çekilmesidir. Bu konuda çiftçilerimizin suyu daha tasarruflu kullanmaları büyük önem taşıyor” dedi.
100 BİN KAÇAK KUYU VAR
Aydın,“Çiftçilerimiz ektikleri ürünlerin filizlenebilmesi, yeşerebilmesi ve iyi ürün alabilmek için sulama zorunluluğu vardır. Fakat bölgemizde çok su isteyen ürünler ekildiği için sulamayı sürekli yapmak durumundadırlar. Konya kapalı havzasında 2008 yılında devlet su işlerinin yaptığı envarder çalışmasına göre 35 bin tane ruhsatlı 65 bin tane kaçak toplam 100 bin kuyu bulunmaktadır. Günümüze geldiğimizde bu ruhsatlı kuyu sayısı 40 bine çıkmıştır. Kaçak kuyu sayısı ise 100 bin toplam 140 bin civarında kaçak kuyu vardır. Kaçak kuyular devletimizin verdiği destekleme ve ürün desenine çok su isteyen ürünler ekmektedirler. Bunlar çok su ürünü ekmemelidirler. Teşvik sistemi değiştirerek günümüzde ekilen yonca ve mısır yerine daha az suyla yetişen buğday ve arpayı ekmelerini tavsiye etti.”
BÖYLE SU ÇEKİMİ DEVAM EDERSE OBRUKLAR SAYISI ARTAR
Aşırı su çekimi sonucunda obruklarının oluştuğunu belirten Aydın ,”Aşırı su çekimi sonucunda obruklar meydana geliyor. Obrukların oluşumu, yer altındaki suların yatay ve yanal hareketleriyle karstik boşluklara sahip kayaçların suyla desteklenmemesi sonucu gerçekleşiyor. Bu kayaçların üzerindeki örtü tabaka, artık suyun oluşturduğu hidrostatik basıncı taşımakta zorlanıyor ve çökmeler meydana geliyor. Yani, yer altı su seviyesinin düşmesiyle birlikte, örtü tabakanın desteği ortadan kalkıyor ve obruklar oluşuyor.Şu anda en büyük şansımız, obrukların tarım arazilerinde görülüyor olması. Bu obruklar özellikle Sultanhanı, Eskil ve Karapınar civarlarında tespit ediliyor. Ancak yer altı suyu kullanımı bu şekilde denetimsiz devam ederse, obrukların yerleşim yerlerinde de görülme riski artar ve bu durum ciddi bir afete dönüşebilir.Bu nedenle tarımsal sulamada kullanılan kuyuların mutlaka denetim altına alınması gerekiyor. Aynı zamanda, sahada daha az su isteyen ürünlerin tercih edilmesi büyük önem taşıyor. Bu konuyla ilgili çalışmalar devam etmektedir.”
KURAKLIK DİĞER HAVZALARDA OLUŞMAYA BAŞLADI
Dış havzadan su getirilmesi konusu Aksaray’ın uzan zamandır gündeminde olduğu belirten Aydın,” Göksu üzerinden Mavi Tinal projesiyle Konya’ya bir su getirilmesi projesi vardır. Kızılırmak’tan ilimize bir su getirme projesi var. Sadece bu küresel ısınma ve iklim değişikliğinden dolayı kuraklık biz de oluşmuyor diğer havzalarda da oluşuyor. Dolayısıyla biz jeoloji mühendisleri ve üniversitedeki hocalarımız son yıllarda deniz suyunu arıtarak bunu tarıma kazandırmayı düşünmüşler ve düşünüyorlar. Güneş enerjisi santralleri ve rüzgâr enerjisi santralları ile deniz suları arıtılacak. Arıtıldıktan sonra pompayla Torosların zirvesine taşınacak. Torosların zirvesinden de Konya kaplı havzasına yani Karaman, Niğde, Konya ve Aksaray’a cazibiyle getirilecektir. Dolaysıyla bu kuraklık bir nebze giderilmeye çalışılacaktır.”diye konuştu. Foto-Haber: Erkan ALTUNTAŞ