Antibiyotik kullanımına dikkat

son yıllarda kullanımı oldukça yaygınlaşan ve gerekli olmadığı halde iyileştirici etkisi olduğuna inanılarak tüketilen ilaçların başında gelen antibiyotik, dikkatli kullanılmadığında vücuda zararları olan bir ilaç çeşididir. Ülkemizde sağlık bakanlığınca doktor tarafından reçete edilmedikçe eczanelerde satışı yasaklanan ilaç, bazı hastalıkların tedavisinde hayati öneme sahiptir.
Özellikle çocuklarda gereksiz kullanımı patojen mikroorganizmalara karşı vücut direncini azaltıcı etki yaratması nedeniyle hastalıkların iyileşme sürecini olumsuz etkileyen antibiyotiklerin kullanımına özen gösterilmelidir.
aksaray”ın ortaköy ilçesinde faaliyet gösteren murat eczanesinin sahibi murat köse antibiyotik kullanımı hakkında bilgiler verdi.
antİbİyotİk nasil kullanilmalidir?
eczacı murat köse: “antibiyotik kullanımı doktor tarafından hastanın özelliklerine, ilacın etkisine ve hastalığı oluşturan bakterinin yapısına göre önerilir. doktor hastalığın tedavisinde kullanacağı antibiyotiğe karar vermek için hastaya duyarlılık testi uygular. duyarlılık testinin olmadığı durumlarda ise hastanın klinik bulgularını değerlendirir ve bulguları tecrübesi ile birleştirerek en doğru antibiyotik tedavisini seçer. Özellikle gram negatif sepsis, pnömoni ve memenjit gibi hastalıklarda doğru antibiyotik seçimi ve doğru kullanımı hayati önem taşır. seçilen antibiyotiğin hastalığın tedavisi için gereken etkiyi gösterebilmesi ilacın önerilen sürede, yeterli dozlarda ve uygun aralıklarla kullanılması önemlidir. rastgele, koruyucu amaçlı ya da aşırı kullanılan antibiyotikle mikroorganizmaların ilaca karşı direnç geliştirmesine neden olarak tedaviyi güçleştirir. doktor önermediği sürece gereksiz antibiyotik kullanmayarak bakterilerin ilaca karşı direnç geliştirmesi yavaşlatılabilir ve yayılması önlenebilir. antibiyotik ile birlikte meyve suyu ya da süt kullanımı ilacın etkinliğini azaltabilir. bu nedenle ilaç kullanırken sadece su tüketilmesi önerilir. asla başkası için reçete edilen antibiyotik kullanılmamalıdır. antibiyotik ilaç tedavisi kişiye özgüdür” dedi.
antİbİyotİk yan etkİlerİ nelerdİr?
“bakteri kaynaklı hastalıkların tedavisinde hayati öneme sahip olan antibiyotik yan etkileri nedeniyle gereksiz kullanımdan kaçınılması gereken bir ilaç çeşididir” diyen ecz köse: “bazı insanlarda antibiyotik alerjisi olarak bilinen sorunlara yol açabilir. Özellikle penisilin ve sefalosporin olarak bilinen antibiyotiklere karşı bazı insanlarda antibiyotik alerjisi görülür. deride kaşıntı ve dökülmeler, nefes almada zorlanma, ani tansiyon düşüklüğü, hızlı kalp atışı, bilinç kaybı gibi alerjik belirtiler gözlenebilir. İshal, kabızlık, bulantı, kusma, şişkinlik, hazımsızlık, iştah kaybı ve karın ağrısı gibi sindirim sistemi rahatsızlıkları antibiyotik zararları arasında yer alır” diye konuştu.
köse: “antibiyotikler zararlı bakterileri yok ederken aynı zamanda bağırsakta yer alan ve k vitamini sentezleyen, vitaminlerin emilmesini ve gıdaların sindirilmesini sağlayan yararlı bakterileri de yok ederek bağışıklık sistemini olumsuz etkiler. bağırsak florasını etkileyen bu durum obezite ya da aşırı zayıflık gibi matabolik bozukluklara yol açabilir. karaciğer yağlanması, tip1 ve tip 2 diyabet riskini de artırıcı etkiye sahip olan gereksiz antibiyotik kullanımı vajinada maya oluşumunu artırarak ciddi vajinal rahatsızlıklara neden olabilir. bağırsak dengesinin bozulması ağızda yaralar, ülser, pamukçuk ve dudak kenarlarında çatlaklar oluşturabilir” dedi.
doğru antibiyotik kullanımı için dikkat edilmesi gerekenlerden de bahseden ecz. köse şunları sıraladı:
“bilinçli ve akılcı antibiyotik kullanımı doktor kontrolünde başlanılmalıdır, sadece bakteriyel olduğu kanıtlanan hastalıklarda kullanılmalıdır, mecbur kalmadıkça geniş etkili antibiyotiklerden kaçınılmalıdır, bağırsak probiyotiklerini koruma amacıyla probiyotik-probiyotik kombinasyonu ile birlikte kullanılmalıdır, direnç gelişmemesi amacıyla saatlerine dikkat edilerek kullanılmalıdır, zamanından önce bırakılmamalıdır. antibiyotiklerin çoğu karaciğer ve böbrek yoluyla vücuttan atılırlar. bu nedenle karaciğer ve böbrekte tahribat yapabilmektedir. böbrek ve karaciğer hastalarında, antibiyotik tedavisi gerekiyorsa düşük dozlu veya böbrek-karaciğer atılımı olmayan ilaçlar tercih edilmelidir” foto-haber: dilara çİftcİ