Psikolojik yaralar henüz iyileşmiş durumda değil

Türkiye’yi derinden sarsan ve asrın felaketi olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkisi 11 ilde hissedildi. Uzmanlara göre depremin üzerinden bir aydan fazla zaman geçmesine rağmen, depremzede vatandaşların aldığı fiziksel yaralar iyileşmiş olsa da psikolojik yaralar henüz iyileşmiş durumda değil.

Depremin yıkıcı etkisinin insan psikolojisi üzerine etkileri konusunu ele alan Aile ve Çocuk Uzman Psikoloğu Rumeysa Andıç, deprem sonrası hem yetişkinlerde hem de çocuklarda travmatik durumların oluştuğunu söyledi.

Özellikle çocukların süreçten oldukça etkilendiğini fakat kendilerini henüz dışa vuramadıklarını ifade eden Andıç, depremzede çocuklarla nasıl sağlıklı bir iletişim kurulması gerektiğini anlattı.

Deprem deneyiminin çocuk üzerindeki etkisi üzerine açıklama yapan Rumeysa Andıç, “Bir çocuğun bastığı yerin kaydığını hissetmesi onun için çok stresli bir durumdur. Ayrıca güveni temsil eden ebeveynlerin, evin, odanın ve oyuncakların bir anda zarar gördüğünü görmek çocuklar için oldukça acı vericidir. Deprem deneyimi yaşayan çocukta dünyanın güvenli bir yer olduğuna dair duyulan temel güven duygusu sarsılır. Her çocuğun böyle stresli bir duruma karşı tepkisi farklılık gösterebilir. Bu yüzden çocuklara yaşanan bu acı tecrübe sonrası ihtiyaç duyulan her şey karşılandıktan sonra psikolojik destek verilmesi gerekir. Zamanında verilen psikolojik destek, travma sonrasında oluşan stres bozukluğunun ortaya çıkmasını önler” dedi.

‘DOĞRU BİLGİLENDİRME KAYGIYI AZALTIR’

“Depremzede çocukların arasında afetlere dair bilgi sahibi olan da var olmayanda var” diyen Uzman Psikolog Andıç şöyle konuştu: “Çocuklara doğru bilgilendirme yapmak çok önemlidir. Çocukları depremle korkutmamak için bazı ebeveynler ‘kamyon geçti ya da rüzgar esintisi oldu’ gibi yanlış bilgilendirme yapıyor. Fakat çocuk bir şekilde deprem olduğunu duyuyor. Deprem sonrası zarar gören temel güveni bu sefer ikinci kez kırılıyor. Ayrıca, yanlış bilgilendirme yaparak çocuğun psikolojisinde her kamyon geçtiğinde ve rüzgar estiğinde yerin kayma ihtimali var kaygısı artıyor. Bu yüzden olabildiğince yanıltıcı söylemlerden kaçınmak gerekiyor.”

Aksaray’da misafir edilen depremzede çocuklar için çeşitli etkinlikler düzenlediklerini bildiren Andıç, “Kredi ve Yurtlar Kurumu’na yerleşen depremzede çocuklar için oyun grupları kurmaya karar verdik. O gruplarda oyun üzerinde depremin net bir şekilde tıpkı karın yağışı, rüzgar esmesi gibi doğa olayı olduğunu anlatmayı hedefledik. Doğru bir şekilde bilgilendirme yapılınca çocuklarda güven oluşuyor. Önlem almayı ve nasıl güvende olabileceklerini anlatarak bu duyguyu geliştirmiş oluyoruz. Yani doğruluktan çıkmadığımızda çocukta güveni inşa etmiş oluyoruz” diye konuştu.

‘ÇOCUK DİLİ OYUNDUR’

Çocukların duygularını yansıtabilmesinin önemli olduğunu vurgulayan Andıç, “Her zaman olduğu gibi çocukların dili oyundur. Altı yaşın altındaki çocuklara oyun terapisi yöntemini kullanarak depremi anlatıyoruz. Amacımız çocukların oyunlarla birlikte depremi tekrar tekrar yaşayarak kendini onarma sürecine girmesidir. Çocuk mekanizması yaşadığı travmatik bir olayı oyun odasında oyuncaklarla tekrar gösteriyorsa, bu içindeki duyguyu yansıtıyor demektir. Çocuğun iyileşme sürecinde, yaşadığı duyguyu yansıtabilmesi önemli adımlardan biridir. Böylece beyin yaşanan olayı kabul eder ve travmanın etkisini üzerinden kaldırmaya başlar. Tavsiyem şudur ki: Çocuklarla bol bol zaman geçirin, oyun oynayın, resim çizdirin, müzik aleti kullanmasına teşvik edin” ifadelerine kullandı. Foto-Haber: Aigerim İRGEBAY