KENE UYARISI

kene uyarisi

kene uyarisi

aksaray eğitim ve araştırma hastanesi İntaniye uzmanı dr.
seval sönmez yıldırım, kırım kongo kanamalı ateşi hastalığı ile ilgili olarak
vatandaşları uyardı. kısa adı kkka olan kırım kongo kanamalı ateşi
hastalığının,ilkbaharla birlikte görülmeye başladığını  hatırlatanİntaniye uzmanı seval sönmez
yıldırım; piknikçiler başta olmak üzere, açık tarım alanlarında çalışan
vatandaşları, hastalığa neden olan “kene ve kenenin çıkartılması”
konusunda uyardı. 

türkiye’de 2016 yaklaşık 10 bin kişide kırım kongo kanamalı
ateşi vakasının görüldüğünü söyleyenuzm.dr.yıldırım, bu vakaların 471 tanesinin
ölümlü sonuçlandığını söyledi. vakaların riskli iller olarak adlandırılan
kelkit vadisi coğrafi yapısında bulunan iller olduğunu ancak, son yıllarda
hastalığın görüldüğü alanın sürekli genişlediğini ve hemen hemen ülkemizin her
bölgesinde sporadik vaka bildirimlerinin yapıldığını ifade ederek, hayvancılık,
toprak, ot çimen ile uğraşan veya bu alanlarda piknik yapan vatandaşları, kene
yapışması halinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları yönünde uyardı.

her kene ısırmasın da kkka hastalığı olunacağı anlamına
gelmeyeceğini bu nedenle toplumda da bir panik havası oluşturmanın ve vatandaşı
korkutmanın bir anlamının da olmadığını ifade eden aksaray eğitim ve araştırma
hastanesi İntaniyeuzmanı dr. seval sönmez yıldırım; “aksaray ve bölgesi risk
grubu iller arasında değil ancak son yıllarda hastalığın görüldüğü alan sürekli
genişlemekte, hemen hemen ülkemizin her bölgesinden vaka bildirimi yapılmaktadır.
İlkbaharla birlikte açık alanlarda çalışan aksaraylı hemşerilerimizin dikkatli
olmalarında fayda var” dedi.

açıklamalarında türkiye’de riskli iller ile ilgili de
bilgiler veren uzm. dr. yıldırım bilgilendirme amaçlı açıklamasına şöyle devam
etti; “riskli iller sırasıyla gümüşhane, tokat, bayburt, yozgat, erzincan,
erzurum, Çorum, sivas, amasya, tunceli, bingöl, Çankırı, giresun, kırşehir,
artvin, kastamonu, kars, samsun, ordu, muş, kırklareli, bilecik şeklinde
sıralansa da, son yıllarda hastalığın görüldüğü alan genişlemekte olup, hemen
hemen ülkemizin her bölgesinden vaka bildirimi yapılmaktadır.  kkka insanlara esas olarak hyalomma cinsine
ait kenelerin tutunması ile bulaşır. virüs hayvanlarda klinik bulguya sebep
olmazken, insanlarda hastalığa neden olmaktadır.

kkka virüsünün insanlara başlıca bulaş yolları şu şekilde
olmaktadır.

1.enfekte kene tutunması

2.enfekte kenelerin çıplak el ile ezilmesi

3.viremik hayvanların kan, doku ve sekresyonları ile temas

4.kkka hastalarının kan ve diğer vücut sıvıları ile
temas  

5.kan içeren damlacık yolu ile bulaş

rİsk gruplari

-endemik bölgede yaşayan tarım ve hayvancılık ile uğraşan
çiftçiler, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları

-veteriner hekimler

-veteriner sağlık teknisyenleri 

-enfekte hastalarla temas eden sağlık personeli

-laboratuvar çalışanları

-askerler 

-kamp yapanlar  

-hastaların yakınları  

hastaliĞin belİrtİlerİ ve tedavİ yÖntemİ

hastalığın inkübasyon dönemi virüsün alınma şekline bağlı
olmakla birlikte 3-14 gün arasında değişmektedir. İnsanlarda hastalık ateş,
üşüme, titreme, yaygın kas ağrıları, baş ağrısı, bulantı-kusma, ishal, yüzde
kızarıklık, döküntü gibi şikâyetlerle kendini gösterir. hastaların az bir
kısmında karaciğer ve dalak büyüklüğü olabilir. hastalığın ilerleyen dönemlerinde
cilt kanamaları, diş eti kanaması, burun kanaması, vajinal kanama, mide-barsak
kanaması, üriner sistem kanaması, akciğer ve beyin kanamaları görülebilir. ağır
olgularda şuur değişikliği, huzursuzluk , karaciğer ve böbrek yetmezliği, ani
solunum yetmezliği gelişerek ölüme kadar gidebilir .

destek tedavisi kkka tedavisinin temelini oluşturur.
İhtiyaca göre kan ve kan ürünlerinin (taze donmuş plazma, trombosit
süspansiyonu, eritrosit süspansiyonu) verilmesi gerekir. bunun yanı sıra
hastanın sıvı ve elektrolitlerinin takibi, varsa organ yetmezliklerine yönelik
tedavi yapılır. ateş, ağrı ve ajitasyona yönelik semptomatik tedavi, oral
alamıyorsa parenteral beslenme ihmal edilmemelidir. 

 kene isiriĞinda ne
yapilmalidir?

 1. yapışan keneler
ise kesinlikle öldürülmeden, ezilmeden/patlatılmadan ve kenenin ağız kısmı
koparılmadan, bir pensle doğrudan düz olarak, döndürmeden yavaşça çekilip
alınmalıdır. isırılan yere; bol sabunlu suyla yıkanıp temizlendikten sonra
iyotlu antiseptik(tentürdiyot) sürülmelidir. (şayet sabunlu su bulunmaz ise
alkol içeren mendiller kullanılabilinir). 

2. Çıplak elle keneye temas edilmemeli eğer elle tutulacaksa
eldiven giyilmeli veya naylon bir poşet yardımı ile keneler toplanmalıdır.

3. vücuttaki kenelerin üzerine herhangi bir kimyasal madde
(alkol, kolonya, gazyağı v.b) dökülmemeli, sigara veya ateş kullanarak keneler
uzaklaştırılmamalıdır. Çünkü bu maddeler kenenin kusmasına sebebiyet
vereceğinden hastalık bulaştırma riskini artırmaktadır. 

4. isırılan kişi iki hafta süreyle ateş, yoğun halsizlik,
baş ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtiler yönünden takip edilmesi
gerekmektedir. (ateşin 38,3 °c veya üzerinde olması halinde acilen tam
teşekkülü hastaneye başvurulmalıdır)

kene, uÇamaz, ziplayamaz

1.kırım-kongo kanamalı ateşi, virüs diye adlandırılan
mikropların sebep olduğu hastalıktır.

2.hastalık genellikle insanlara kenelerin kan emmesi sonucu
veya bulduğunuz kenelerin çıplak elle toplanması ve ezilmesi ile bulaşır.
hastalık, virüsü taşıyan insanların kan ve vücut sıvılarına temas sonucu ile de
bulaşabilir.

3. riskli alanlara giderken açık renkli ve mümkün olduğunca
kapalı giysiler giyinmeyi tercih edilmelidir.

4.keneler uçmaz, zıplamaz, mutlaka insan vücudunda kan emmek
için tutunabileceği bir yere ulaşmak amacıyla tırmanırlar. bunun için mümkün
olabildiğince kapalı giysiler giyilmeli, pantolon paçaları çorap içine
alınmalı, gömlek pantolon içine sokulmalı, çizme giyilmesi tercih edilmelidir.

5. riskli alan dönüşlerinde mutlaka kişi kendi tüm vücudunu
ve çocuklarının vücudunu kene yönünden kontrol etmelidir. Özellikle kulak
arkası, koltuk altları, kasıklar ve diz arkası dikkatli incelenmelidir.

6.vücuda tutunmuş kene varsa en kısa sürede, vücuda
tutunduğu en yakın kısmından uygun bir malzemeyle (pens, cımbız ve eldiven
gibi) tutularak çıkarılmalıdır. kene içerisinde çamaşır suyu veya alkol bulunan
ağzı kapaklı bir şişe içerisine konur ve çöpe atılır. kene ne kadar kısa sürede
vücuttan uzaklaştırılırsa hastalık riski de o kadar azalır.

7. kene tutunmasından sonra kişi kendisini 10 gün süreyle
ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, kırıklık, halsizlik, belirgin iştahsızlık,
bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal gibi şikâyetler yönünden takip etmeli, bu
şikâyetlerden herhangi biri görüldüğünde sağlık kuruluşuna başvurmalıdır

8. keneleri vücuttan uzaklaştırmak amacıyla, kenelerin
üzerine sigara basmak veya kolonya dökmek gibi yöntemlere başvurulmamalıdır.

9. piknik veya kamp alanlarında yerle (toprak, ot,
çimen)  direkt temas edilmeden, açık
renkli örtü serilerek oturulmalıdır.

unutulmamalıdır ki her kene ısırması kkka hastalığı
olunacağı anlamına gelmez. kkka dışında diğer kene ile bulaşabilecek
hastalıklar açısından da kişiler kendilerinde oluşabilecek belirtileri yakın
takip etmeli ve mümkün olan en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna
başvurmalıdırlar.”